مقایسه کارایی روش های مختلف تخمین پارامترهای مدل هیدروگراف واحد لحظه ای Nash در شبیه سازی سیلاب (مطالعه موردی: رودخانه‌های الندچای، قره چای، مهابادچای و زاب)

نویسندگان

  • جواد بهمنش استاد، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
  • ندا خان محمدی دانش آموخته دکتری، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه، ارومیه،ایران.
چکیده مقاله:

مدل مفهومی هیدروگراف واحد لحظه­ای Nashیکی از مدل­های کارآمد در شبیه­سازی فرآیندهای هیدرولوژیک نظیر پدیده بارش روان‏آب می­باشد. دو پارامتر مدل Nashشامل n و K می­باشند. روش­های مختلفی برای تخمین پارامترهای مذکور ارایه شده­اند. عدم دقت در تخمین پارامترهای مدل (n و K) باعث بروز خطا در هیدروگراف شبیه­سازی شده می­شود. در این تحقیق، روش­های مختلف تخمین پارامترهای مدل Nashبرای شبیه­سازی سیلاب در پنج ایستگاه هیدرومتری شامل بیطاس، کوتر، ملهذان، بدلان و گرژال واقع در آذربایجان غربی مورد مقایسه قرار گرفتند. از هر ایستگاه پنج رویداد انتخاب و سپس پارامترهای مدل Nashتوسط روش­های به­کارگرفته­شده برای تمامی رویدادهای سیل محاسبه گردید. یک رویداد سیل ثبت شده در هر ایستگاه به­صورت تصادفی انتخاب و سپس با استفاده از مقادیر متوسط پارامترهای Nashبرای چهار رویداد باقی­مانده، هیدروگراف سیل منتخب شبیه­سازی شد. نتایج شاخص­های آماری به­کاررفته در مرحله صحت­سنجی مناسب­ترین روش برای هر ایستگاه مورد مطالعه را معرفی نمود. نتایج نشان داد که آن دسته از روش­هایی که از ویژگی­های هیدروگراف­ سیل­های موجود جهت برآورد پارامترهایمدل Nashبرای شبیه­سازی رویداد سیل استفاده می­کنند، نسبت به روش­های مبتنی بر خصوصیات فیزیکی حوضه و توزیعات آماری کارایی بهتری دارند. بنابراین، با توجه به نتایج شاخص­های آماری، سه روش مبتنی بر هیدروگراف جریان، برای همه ایستگاه­های مورد مطالعه (گرژال (m3/s 99/12<RMSE<01/11)، کوتر (m3/s 80/1<RMSE<79/1)، ملهذان (m3/s 14/1<RMSE<13/1)، بدلان (m3/s 74/1<RMSE<73/1) و بیطاس (m3/s 14/0RMSE=)) به­عنوان مناسب­ترین روش­ها جهت تعیین پارامترهای مدل Nashپیشنهاد می­شوند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی کارایی روش های تخمین پارامترهای مدل هیدروگراف واحد لحظه ای نش در شبیه سازی هیدروگراف جریان (مطالعه موردی: حوزه آبخیز منشاد)

در مدل آبشاری نش که از مدل های ساده و کارآمد در شبیه سازی رفتار هیدرولوژیک حوزه آبخیز است، رفتار حوزه در برابر بارش، مانند رفتار  nمخزن خطی با ضریب ذخیره k، در نظر گرفته می شود. در این پژوهش، از انواع روش های برآورد پارامترهای n و k، دقت روش های ممان، تجربی نش، ترسیمی هان، بهونیا و زمان تا اوج - زمان تا عطف بر نتایج مدل نش، در حوزه آبخیز منشاد در استان یزد، مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظ...

متن کامل

برآورد رواناب با استفاده از مدل هیدروگراف واحد لحظه ای ژئومورفولوژی (مطالعه موردی: حوضه دریان چای)

چکیده در سال­های اخیر مدل هیدروگراف واحد لحظه­ای ژئومورفولوژی جهت تخمین رواناب حوضه در نتیجه الگوهای مختلف رگبار مقبولیت گسترده­ای کسب کرده است. استفاده از خصوصیات ژئومورفولوژی معیار مناسبی جهت استخراج هیدروگراف و مدیریت حوضه­ها در حوضه­های فاقد ایستگاه هیدرومتری است. در این پژوهش با استفاده از خصوصیات مورفومتری حوضه آبریز دریان­چای مانند نسبت انشعاب و طول بلندترین آبراهه هیدروگراف واحد ژئومورف...

متن کامل

واسنجی چند هدفه مدل هیدرولوژیکی مفهومی مبتنی بر هیدروگراف واحد لحظه ای ژئومورفلوژیکی (مطالعه موردی: زیر حوضه قره سو)

سابقه و هدف: یکی از راه‌های پیش‌بینی و برآورد مقدار رواناب حاصل از بارش نزولات جوی استفاده از مدل‌های هیدرولوژیکی است. واسنجی پارامترهای مؤثر در مدل‌های هیدرولوژیکی یکی از گام‌های اساسی در استفاده از این مدل‌ها می‌باشد. در این میان بهینه‌سازی چند هدفه یکی از موضوعات مهم و کاربردی می‌باشد. هدف این‌گونه بهینه‌سازی‌ها تعیین مقادیر پارامترهای مدل برای یافتن بهترین راه‌حل ممکن و دستیابی به اهداف مخت...

متن کامل

شبیه سازی رواناب به روش هیدروگراف واحد لحظه ای ژئومرفولوژیک (مطالعه موردی: حوزه بار _خراسان رضوی)

با توجه به اینکه اکثر حوزه های کشور فاقد ایستگاه هیدرومتری می باشد، در سالهای اخیر روشهایی پیشنهاد شده تا با در دست داشتن سایر اطلاعات حوزه، که بر روی هیدرولوژی آن تأثیر می گذارد، بتوان میزان سیلاب را برآورد کرد. در این تحقیق سعی شده که با توجه به رابطه بین ژئومرفولوژی و هیدرولوژی، با در دست داشتن اطلاعات ژئومرفولوژی کمی، هیدروگراف سیل را شبیه سازی کند. که به آن روش هیدروگراف واحد لحظه ای ژئومر...

متن کامل

بررسی کارایی روش‌های تخمین پارامترهای مدل هیدروگراف واحد لحظه‌ای نش در شبیه‌سازی هیدروگراف جریان (مطالعه موردی: حوزه آبخیز منشاد)

In Nash's cascade model that is simple and efficient model for simulating hydrological response in watersheds, catchment behavior is considered same as n linear reservoirs with k storage coefficient. In this context, the accuracy of different methods of estimating the Nash model parameters (n and k) including moment, experimental Nash formula, Han’s graphical, time to peak-time to inflection po...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 43  شماره 1

صفحات  15- 28

تاریخ انتشار 2020-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023